Fragmenti nove politike prema Kosovu i Metohiji (2) - obnova opština sa privremeno okupiranih teritorija

Na Kosovu i Metohiji, na početku okupacije, funkcionisalo je 5 okruga i 29 opština. Formirajmo na teritoriji uže Srbije, u egzilu 29 opština sa naše okupirane teritorije Kosova i Metohije. Zgrade opština bi bile pored saobraćajnica, odmah nakon prelaska administrativne linije sa okupiranim teritorijama, u njima bi radilo najviše tri stalno zaposlena, a ostatak dužnosti bi volonterski obavljali ugledni građani iz opštine, bilo da su i ostali na terenu, bilo da su prognani. Sličan model se već decenijama primenjuje na Kipru za grčke opštine prognane sa severnog, okupiranog dela ostrva od strane turske vojske 1974. 

Ovo nije rešenje koje jednim potezom rešava sve naše probleme, jer tako nešto ne postoji. Problem administrativne uprave okupiranih teritorija trenutno stoji kao gomila krhotina nakon bombardovanja. Ovaj predlog je deo veće slagalice i postavlja deo problema u funkcionalno stanje.

Procese integracija je teško uspostaviti, naročito u situaciji kada su okupacione trupe deo državne uprave. Međutim, obnova državne uprave na okupiranoj teritoriji, makar i u egzilu, neophodna je

Ciljevi na nivou opština: čuvati društvenu strukturu zajednice; održavati međusobne veze prognanih; graditi fokus grupe prema temama; uvežbavati međusobnu saradnju prognanih; obnavljati odnose između srpskih lica na okupiranoj teritoriji i prognanih; uspostavljati informativni punkt sa informacijama koje zastupaju naše stanovište, centar i magacin civilne zaštite, pomoćne protivpožarne službe, centar socijalne brige; stvarati mesto koordinacije svih dešavanja na terenu, i najvažnije – zastupati interese građana, kako prognanih, tako i onih koji su ostali na terenu. I naglašavam: organizacija republičkih, predsedničkih i lokalnih izbora, referenduma koje raspisuje Republika Srbija i svih oblika izjašnjavanja građana.

Ciljevi na nivou okruga: očuvati integrativnu silu opština u egzilu; održati veze unutar regiona u egzilu; uspostaviti drugi nivo administrativne hijerarhije; održavati sistem državne uprave, makar i u egzilu. Glavni problem je što je sistem okruga u Srbiji uništen jer okupatoru treba fragmentiran prostor gde svaka administrativna jedinica direktno pristupa Beogradu. Tako se od ništa (politička kasta u Beogradu) pravi nešto (iz perspektive opštine), a i dalje je ništa!

Pomoć države. Procese integracija je teško uspostaviti, naročito u situaciji kada su okupacione trupe deo državne uprave. Međutim, obnova državne uprave na okupiranoj teritoriji, makar i u egzilu, neophodna je. Zato je potrebno da se ovi procesi dešavaju u kontrolisanoj sredini, na mestu koje država obezbeđuje, nadgleda i pomaže da opstane. Ništa neće krenuti samo od sebe, niti će se pokidano tkivo povezati lako. 

Personal. U opštinama bi većina imenovanih bila angažovana bez zarade i pripadajućih naknada. Rukovodstvo opština bi činili ljudi od ugleda u lokalnoj zajednici. Zabraniti partijama iz Srbije da ta mesta koriste kao parking za svoje rashodovane vojnike ili okupatoru za kvislinge. Nema plata, dnevnice, naknada za zasedanje, službenih automobila, osim za mali broj službenika (dovoljno je tri). 

Na početku njive da raščistimo: pojedinci su se obogatili na prenosu pomoći iz Srbije u Kosovo i Metohiju. Oni su namerno ostali na slobodi kako bi se obeshrabrili građani da imaju vezu sa Kosovom i Metohijom. To se mora zaustaviti

Prostor. Prostorije za opštine u egzilu bi se obezbedile u središtima nekoliko opština duž granice sa okupiranom teritorijom u kojima sigurno ima prostora u vlasništvu države. Kancelarijski prostor svaka opština treba da ima zasebno. Objekat na kome je napisano ime opštine u egzilu je slika koja se memoriše i postaje poruka, mesto koje se integriše u mentalnu mapu pojedinca. Ne uništavaju nam početnu tačku naše države uzalud (Kosovo i Metohiju); pitajte nauku ako sme da govori mimo volje okupacionih vlasti. Neki sadržaji treba da budu deljeni od strane više opština: sale za zasedanje skupština opština, izložbeni prostor, informativna agencija, privredna komora, kulturne instance itd. Svi prostori za funkcije jedne opštine ne moraju biti u jednom objektu. 

To su objekti koje treba prvi da se vide kada se pređe privremena granica sa okupiranom teritorijom. Oni su poruka okupatoru da nismo odustali, da se ne predajemo u zahtevanju naše imovine i prava i da ne odustajemo u zaštiti naših interesa. Kao mač koji stoji pored puta i čeka svojih pet minuta. 

Finansiranje. Na početku njive da raščistimo: pojedinci su se obogatili na prenosu pomoći iz Srbije u Kosovo i Metohiju. Oni su namerno ostali na slobodi kako bi se obeshrabrili građani da imaju vezu sa Kosovom i Metohijom. To se mora zaustaviti, jer krađa iz državne kase ne poštuje život građana, korupcija demorališe ljude na otpor i solidarnost, stradaju životi na razne načine i država gubi efekat na frontu. Znači, moramo pokucati na vrata zaboravljenih asova i potražiti nazad državnu imovinu. To važi i za „vođe“ Srba sa Kosova, koji su postali milioneri, trgujući sa neprijateljom državnom imovinom i pravima. 

Nema novca? To pitanje u Srbiji pod Aleksandrom Vučićem je nepristojno postavljati: EKSPO, nacionalni stadion, premijer liga, beogradski metro, moravski koridor su dovoljni kao odgovor. Dalje, predsednik Republike Srbije može da proda svoju kolekciju vina, a ne državnu imovinu. Od prevelikih reprezentacija, trošenja hrane i pića na račun države, koji samo mogu da odu kroz nečiji digestivni trakt, mogle bi se finansirati kancelarije najmanje deset opština u egzilu.

Predsednik Republike Srbije može da proda svoju kolekciju vina, a ne državnu imovinu. Od prevelikih reprezentacija, trošenja hrane i pića na račun države, koji samo mogu da odu kroz nečiji digestivni trakt, mogle bi se finansirati kancelarije najmanje deset opština u egzilu

Skica popisa troškova: adaptacija prostora, uređenje pristupnih saobraćajnica i partera, građevinsko održavanje prostora, infrastruktura (grejanje, struja, voda, kanalizacija, komunikacije, itd), vanredni troškovi, zarade zaposlenih, troškovi aktivnosti na terenu, itd. 

Mogući problemi? Birokratizacija (ne postoji raketa sa većom razornom moći od birokratije), političke zloupotrebe, rad bez rezultata u praksi, sterilizacija aktivnosti, loš kadrovski izbor, privatizacija dužnosti i zaduženja, vanskupštinski centri moći, kriminalizacija institucija, nepotizam, zloupotreba institucija radi „pranja“ državne pomoći, itd. Sve pomenuto je deo popisa obaveštajne službe koja deluje na Balkanu, i ne treba se čuditi ako se pojave lica koja upravo rade gorepomenute zločine. Treba da se čudimo sebi ako to tolerišemo!

Iskustva? Delimično sličan koncept je primenjen za grčke opštine na prostoru severnog Kipra koje su okupirane 1974. od strane turske vojske (pretežno za potrebe SAD i UK). Na primer, opština Kirenja, ima svoju zgradu u Nikoziji, u bloku Ledra palate, odmah pored graničnog prelaza prema privremeno okupiranoj teritoriji (ovde). Opština Famagusta ima svoju zgradu u Limasolu (ovde), i tako dalje. Lokacije su tako izabrane da budu što bliže svojoj teritoriji. Bez obzira što ne mogu u celosti da rade svoj posao, opštine funkcionišu u meri u kojoj mogu, i štite interese prognanih građana prilično dobro u praksi. Svi angažovani u opštinskoj upravi o svojoj opštini govore, za nju rade i za istu se bore. I dan-danas, bez obzira što su prognani iz svojih domova „davne“ 1974, pre 50 godina, oni ne odustaju ni dan-danas od svojih prava i interesa. Kažem „davne“, jer percepcija vremena pojedinca, političke partije i države se razlikuju, zar ne? Vremenski period, koji je skoro životni vek za pojedinca, samo je tren u postojanju države. Prema tome, nema odustajanja! 

Svaki prognani iz severnog dela Kipra sa velikim žarom i ubeđenjem prenosi svoja verovanja na nove generacije. Zašto? Jer, kao zajednica, okupatoru NE DOZVOLjAVAJU da zločin gurne U ZABORAV, da u prognanima UBIJE NADU i da MIRNO UŽIVA NA OTETOJ IMOVINI! 

Zato se proterani sa ognjišta AKTIVNO odnose prema problemu bez obzira na proteklo vreme, DELIMA pokazuju da ne odustaju i svim sredstvima svuda i na svakom mestu na svetu SPREČAVAJU raspolaganje, promet i prihodovanje od imovine koja im je oteta. 

Nema smisla više pitati: „Smemo li?“ i „Umemo li?“ Hoćemo li i mi tako?

Videti još: Duško Kuzović: Fragmenti nove politike prema Kosovu i Metohiji - Vučić nije Srbija